Vroeger, in de middeleeuwen en eigenlijk nog niet eens zoveel korter geleden, had je geen schijn van kans als je een hartaanval kreeg. Als je dood ging, ging je dood en er was niemand die je kon helpen. Als kanker in die dagen al bestond, als je je been brak of als je een hersenziekte opliep, was je gedoemd te sterven. Mensen waren aan die harde realiteit gewend en men keek er niet van op als iemand op straat dood neerviel. Wat wilde je ook, als de gemiddelde burger in die dagen net aan de 50 jaar haalde.
Gedurende de jaren heeft de geneeskunde zich opgetrokken van hekserij en pure kwakzalverij naar een wetenschap die - dat denken we tenminste - alle kwalen kan genezen. Herseninfarct? De dokter schrijft bloedverdunners voor en doet zo nodig hersenchirurgie om het probleem op te lossen. En de levenskwaliteit gaat er nauwelijks op achteruit. Kanker kan genezen worden ( maar niet altijd). Een gebroken bot is al zo gewoon dat niemand er nog van op kijkt. En een hartaanval? Je kunt gewoon gereanimeerd worden, hoor! We zijn er zó aan gewend geraakt dat het soms wel lijkt, of je niet meer gewoon dood mag gaan. Er rust een taboe op doodgaan.
Natuurlijk is het allemaal niet zo simpel. Ik neem maar even het voorbeeld van hartinfarcten, want daar heeft de politie vaker mee te maken dan u misschien denkt. Vrijwel dagelijks is de politie als eerste ter plaatse als de 112-centrale gebeld wordt vanwege een onwelwording. Alle politieauto's zijn uitgerust met een Automatische Externe Defilibrator en politiemensen worden regelmatig getraind in reanimatie technieken. En als de ambulance erbij komt, hebben die nog meer geavanceerdere apparatuur. Maar alle apparatuur in de wereld kan soms niet het verschil maken en dan gaat er alsnog iemand dood. Ik heb vorige maand nog een reanimatie gedaan, bij een begrafenis nota bene. Dat gebeurt vaker bij een gebeurtenis waarbij de emoties hoog oplopen. We hebben gedaan wat we konden en de patiënt werd in de ambulance getild. Ik reed een andere ambulance terug naar het ziekenhuis omdat de bemanning bezig was met de patiëntenzorg. Naast mij zat de zoon van het slachtoffer, die zeer realistisch vertelde, dat zijn vader oud was, pijn had en eigenlijk al had aangegeven dat hij het eigenlijk wel best vond zo. In het ziekenhuis, toen de hartchirurg vertelde dat de overlevingskans vrijwel nihil was, was de beslissing snel gemaakt. Beide zoons zeiden unaniem dat het hier dan eindigde. En dat was dan dat. Een leven kan zo maar eindigen, ondanks de beste medische hulp die er bestaat.
De dekking van AED's wordt steeds groter. Sportclubs hebben ze. Toneelverenigingen hebben ze. Kerken hebben ze. En iedereen die tegenwoordig een EHBO opleiding volgt of de herhalingslessen volgt, moet bekwaam zijn in het gebruik ervan. In afgelegen dorpen zijn netwerken opgezet waarbij deelnemers in het geval van een hartprobleem per SMS opgeroepen worden. Ze halen op een centraal gelegen plek de AED op en spoeden zich naar de plaats van onheil. Vaak zijn ze daar eerder dan de hulpdiensten. En in het geval van een reanimatie telt elke minuut. Ik juich dat soort initiatieven van harte toe, ook al zet ik soms vraagtekens bij de wil van met name de familie om mensen in leven te houden. Want het gebeurt ook dat mensen gewoon klaar zijn met leven. Niet meer verder willen.
Toch beginnen we eigenlijk altijd met een reanimatie, zelfs als een familielid beweert dat er een niet-reanimeren verklaring is. Ik wil die verklaring met eigen ogen zien, want je weet niet wat de beweegreden is van iemand om zoiets te zeggen. Misschien is het gewoon gelogen. Alleen in een verpleeghuis, van personeel, zou ik zoiets voetstoots aannemen.
Een burger in mijn gemeente heeft in ieder geval het initiatief genomen om een reanimatiegroep op te richten. Mits goed getraind en goed begeleid, denk ik dat het een aanwinst kan zijn. Want uiteindelijk is het bedoeld om iemand te helpen, die dat zelf niet kan. Zonder geldelijk gewin, zonder borstklopperij en zonder ego. En dat is de puurste vorm van hulpverlening die er is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten