Vandaag diende de rechtszaak tegen de collega die een jaar geleden op NS-station Hollands Spoor een jongen doodschoot. Hij ging af op een melding van een bedreiging met een vuurwapen. De verdachte jongen luisterde niet naar de politie toen deze hem sommeerde hem te stoppen en greep naar zijn jas. De collega zag hierin voldoende aanleiding om zijn vuurwapen te gebruiken. Tot zover de feiten. Hierna volgden alleen maar meningen. Vaak ongefundeerd en ongenuanceerd, maar dat is Nederland.
Ik volgde de verslaggeving van de telegraaf live op Twitter via @Saskiabelleman . Op een gegeven moment werd er gezegd dat de agent al rennende geschoten had en dat dit niet volgens de voorschriften was. In het zes uur journaal bevestigde Jaap Timmer, zelfbenoemd politiewetenschapper, dit nog eens.
Ik heb in een recente blog beschreven waaraan een agent moet voldoen, wil hij zijn vuurwapen gebruiken. Dat is de wettekst uit de Ambtsinstructie. Een ander bindend voorschrift over vuurwapengebruik bij de politie is er niet. Er staat nergens dat je niet rennend, liggend of ondersteboven hangend aan een boomtak mag schieten. Sterker nog, tegenwoordig wordt bij IBT juist getraind om tijdens het schieten te bewegen, weg te stappen, te spatten en al bewegende naar het doelwit toe te schieten. Want een stilstaande agent is een gemakkelijk doelwit als je tegenover een vuurwapengevaarlijke verdachte staat. Hoe meer je beweegt, des te moeilijker ben je te raken.
Geheel naar de recente berichtgeving, dat behalve agenten ook de familie en kinderen van agenten het doelwit zijn van bedreigingen, werd ook deze collega bedreigd. Bedreigd omdat hij iets gedaan had, waar hij in feit voor betaald werd, namelijk de openbare orde handhaven en de rechtsorde beschermen. Het is absoluut tragisch dat een dode jongen de uitkomst was en alle betrokkenen, ook deze collega, hadden 100% zeker een andere uitkomst gewenst. Daar ben ik zeker van. Er werken geen psychopaten bij de politie. Zo simpel is dat. Dus moest deze collega onherkenbaar in de rechtbank plaatsnemen, afgeschermd van het publiek.
Ik zag een stukje op TV waarbij de korpschef, Gerard Bouman, tegenover Eva Jinek uitlegde dat hij was geschrokken van het cijfer dat één op de drie agenten in zijn privé tijd werd bedreigd en dat, als dat gebeurde "hij je kwam halen". Naast hem zat actrice Halina Reijn en ik zag haar wat besmuikt glimlachen om deze spierballentaal, totdat ze opzij keek en zag dat Bouman het méénde.
Het OM heeft vandaag ontslag van rechtsvervolging geëist. Dat klinkt een beetje dubbel, want waarom hebben ze de zaak dan überhaupt voor de rechter gebracht? Dit zal - maar het is een veronderstelling - op verzoek van de advocaat van de familie van het slachtoffer gebeurd zijn. Als de rechter meegaat in het verzoek van het OM, kan ze de verdachte schuldig verklaren, maar geen straf opleggen omdat hij voldeed aan een strafuitsluitingsgrond. Dit kan zijn omdat er sprake was van noodweer of noodweerexces, omdat hij voldeed aan een ambtelijk bevel gegeven dooreen meerdere of omdat er sprake van psychische overmacht of ontoerekeningsvatbaarheid.
De eerder genoemde Jaap Timmer kwam nog met het idee om een tuchtrechtstelsel in te voeren voor de politie. Meerdere beroepsgroepen hebben dat. Medici, advocaten, en notarissen kennen het tuchtrecht. Eigen beroepsorganisaties spreken recht over hun leden. Misschien werkt het voor bepaalde beroepsgroepen. Ik zie het nog niet gebeuren voor de politie. Het klinkt toch een beetje als de slager die zijn eigen vlees keurt.
Nee, als de politie iets fout doet of geweld gebruikt, moeten we - hoe verschrikkelijk, hoe laag en hoe oneerlijk het soms ook mag lijken - transparant zijn. Openheid geven. En dat betekent dat we desnoods door het OM vervolgd kunnen worden en dat de rechter - onafhankelijk als hij geacht wordt te zijn - het laatste oordeel heeft.
Als hij maar opschiet.
leef je nog
BeantwoordenVerwijderen