Terwijl het proces tegen de verdachten van het doodschoppen van de grensrechter Richard Nieuwenhuizen bezig is, had ik zo mijn eigen beslommeringen met advocaten, afgelopen week. Ziet u, ik dacht altijd dat een advocaat er was om de belangen van zijn cliënt te behartigen. Ervoor te zorgen dat ze een eerlijk proces kregen. Ervoor te zorgen dat het bewijs, dat het Openbaar Ministerie verzameld heeft, niet onrechtmatig verkregen was en geen ruimte overliet voor andere interpretatie. Hoe naïef van mij. Want in de regel is het eerste advies dat een advocaat aan zijn of haar cliënt geeft is "niets zeggen. Wat ze ook aan je vragen: niets zeggen".
De huidige advocatuur is er meer op gericht om boeven buiten de gevangenis te houden dan te zorgen dat het recht zijn loop krijgt. Natuurlijk, als ik ooit in een beklaagdenbank terechtkom, zou ik ook een advocaat willen die ervoor zorgt dat ik eerlijk behandeld word en dat ik, als het even kan, vrijgesproken wordt. maar ik ben wel zo eerlijk om toe te geven dat ik fout ben geweest, als dat de waarheid is. Gedrag heeft consequenties, nietwaar?
Advocaten weten veel beter nog dan het Openbaar ministerie, de publieke opinie te bespelen. Zoeken graag de pers op omdat zij weten, dat daar punten te behalen zijn. Wie de Publieke Opinie mee heeft, krijgt sympathie. Terwijl het de advocaten zijn die, als het Openbaar Ministerie hetzelfde doet, de eerste zijn die hard schreeuwen dat de privacy van hun cliënten aangetast wordt en dat de rechtsorde groot onrecht wordt aangedaan. Zoals de advocaten van Robert M. luidkeels protesteerden tegen de beslissing van de rechter, om de ouders van misbruikte kinderen te horen in het kader van het spreekrecht van slachtoffers. De ouders waren geen slachtoffers, zo betoogden de advocaten, maar de kinderen. Dat die kinderen grotendeels minderjarig - ja, soms nog baby's- waren, die onmogelijk onder woorden konden brengen wat ze gevoeld en ervaren hadden, kwam de advocatuur wel erg goed uit. Wie niets kan zeggen, kan ook de mening van een rechter niet beïnvloeden, nietwaar?
Het is daarom, dat de politie niet erg veel waardering voor de advocatuur op kan brengen. Andersom is dat ook niet altijd even groot, hoor. Sinds het Salduz-arrest heeft een verdachte voorafgaand aan het verhoor recht op een gesprek met een advocaat. Dit kan een advocaat zijn via de piketcentrale of een voorkeursadvocaat. Hoe een 19-jarige inbreker een eigen advocaat kan hebben, laat staan betalen, is één van de wonderen van de rechtstaat. Bij een aanhouding is dat dus de eerste vraag, om een proces voor de rechter niet bij voorbaat kansloos te maken omdat de rechten van de verdachte geschonden zijn.
Afgelopen week hielden collega's een verdachte aan voor een aantal feiten. Verkeersfeiten, rijden onder invloed, het in bezit hebben van inbrekerswerktuigen en een mogelijk verboden wapen, en het feit dat hij nog werd gezocht voor een inbraak. Dat de verdachte wilde verdoezelen door een valse naam op te geven. In de afhandeling van dit alles werkte de fax kennelijk niet goed en kwam de melding niet door bij de piketcentrale. En daardoor zaten wij de volgende dag maar te wachten totdat de voorkeursadvocaat bij de verdachte was geweest, zodat wij het werk voort konden zetten. En toen we tegen de middag - want ook wij zijn gebonden aan een tijdspanne - de advocaat nòg niet was geweest, hebben we hem gebeld. Toen bleek dat hij geen melding had gehad en dus niet op de hoogte was van het feit dat zijn cliënt überhaupt vast zat. En natuurlijk was het eerste wat hij deed, klagen dat de rechten van zijn cliënt geschonden waren.
Uiteindelijk draaide het erop uit, dat de verdachte voortijdig in vrijheid werd gesteld. Daar kwam natuurlijk wel meer bij kijken en er waren goede redenen voor, maar daar kan ik uit het oogpunt van privacy en geheimhoudingsplicht niet al te veel over vertellen. Neem maar van mij aan, dat wij als politie met een kater achterbleven en dat de advocaat een dikke rekening in kan dienen bij een verdachte waarvan wij weten dat het een beroepsinbreker is. En die rekening wordt betaald door nog meer inbraken te plegen, want een eerlijke manier om aan geld te komen kent deze verdachte niet. Ik kan dat zeggen, want het was niet de eerste keer dat ik hem aanhield.
Vanmorgen stond een ingezonden brief in een landelijk dagblad van een ongetwijfeld hoog bejaarde burger. Die stelde dat 'verdachten vastgehouden moeten worden totdat ze bekennen, zoals de Koninklijke Marechaussee in zijn tijd altijd deed ' . Die tijd is gelukkig lang voorbij, want je bent nog altijd verdachte en pas schuldig als dat onomstotelijk wordt bewezen. Maar er is een verschil tussen zand in de raderen strooien of de belangen van een verdachte behartigen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten