Dit stukje hing al een tijdje in de lucht. Er zit een groot stuk frustratie bij mij en mijn collega's. Ik zal zo uit de doeken doen waarom, maar ik moet eerst even wat procedures uitleggen, om er zeker van te zijn dat iedereen weet hoe het werkt.
Een aangehouden verdachte mag door de politie in eerste aanleg zes uur worden opgehouden worden voor verhoor. Daarna beslist de Hulofficier van Justitie, een hogere politieambtenaar, of de verdachte langer moet blijven. Dit mag alleen als het onderzoek nog niet is afgerond. De verdachte kan dan maximaal 3 x 24 uur worden vastgehouden, waarna hij óf in vrijheid gesteld moet worden, of moet worden voorgeleid worden aan de rechter-commissaris. Voor dit laatste overlegt de Hulpofficier van Justitie met de Officier van Justitie, die aan de rechtbank verbonden is. Als er nog onderzoeksgronden zijn, of er is zwaarwegend belang, zoals kans op herhaling of ernstige schade aan de rechtsorde, dan leidt de Officier de verdachte voor bij de rechter-commissaris en vordert gevangenneming of gevangenhouding. Dit kan voor verder onderzoek, of tot aan de zitting. De eerste zitting moet dan binnen 90 dagen plaatsvinden. Hoe dan ook, de beslissing of een verdachte langer blijft dan drie dagen of tot aan een eventuele rechtszitting ligt in handen van het Openbaar Ministerie. Niet bij de politie.
Waarom hamer ik hier zo op? De laatste drie weken hadden wij in het dorp last van een pyromaan, die een aantal keren bossages in de brand stak. En ongrijpbaar bleek. Totdat de roep bij de bevolking – overigens geheel terecht – luider werd en meer politie-inzet eiste. Daarom hebben we twee nachten met een speciaal team gepost. Dit resulteerde – bazuingeschal alstublieft – in aanhouden van een verdachte. Die een buurtbewoner was van de wijk waar de meeste branden waren gesticht. Wij dachten dat alles in kannen en kruiken was, dus ging de politie over tot de orde van de dag.
Bitter en gefrustreerd waren we dan ook over de beslissing van de Officier van Justitie om de verdachte niet voor te leiden en in vrijheid te stellen, in afwachting van een eventuele strafzaak. Want, betoogde hij, er is maar één brand die we aan hem kunnen koppelen en het ging om bossages. Daar is toch geen gevaar van te duchten? Hinderlijk, ja, maar niet echt gevaarlijk.
Ik heb staan kijken bij een aantal van deze branden, realiserend dat ik wéér te laat was en bij twee branden heeft het echt heel weinig gescheeld of aangrenzende woningen gingen mee in vlammen op. Dat bewijst maar weer eens dat rechters en Officieren in een ivoren toren zitten en geen flauw idee hebben wat er in de samenleving leeft. Een verstandig iemand zou nooit een dergelijke beslissing hebben genomen. Toen ik overigens de onderzoeksleider van mijn frustratie vertelde, rende deze naar zijn chef en werd ik beschuldigd van stemmingmakerij aan de koffietafel. Ik heb hem maar fijntjes verteld dat de koffietafel de enige plaats is waar wij onze frustraties vrij kunnen uiten, want op straat vormen we één front.
Als diender op straat ben je de eerste de de stomme en onbegrijpelijke beslissingen van Justitie moet verdedigen. Bij ieder bewonerscontact, bekeuringgesprek en vergadering weer. En hoe verdedig je iets waar je zelf geen invloed op hebt en niet achter staat? Eén ding is zeker: ik begrijp dat Nederlandse burgers het vertrouwen in de rechtstaat soms ver te zoeken vinden.
Daarom zette ik dat stukje rechtstechnische proza hierboven: om duidelijk te maken dat wij er soms wel invloed op hebben, maar dat Justitie uiteindelijk de dienst uitmaakt. Vrouwe Justitia mag dan blind zijn, maar heeft in deze zaak keihard haar neus gestoten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten